Zwolle – Begin juli 2020 viel de Landelijke Eenheid van de politie de woning binnen van Sjaco N. in Zwolle. De Zwollenaar, destijds 38 jaar oud, werd ervan verdacht jarenlang de graffiti-tag ‘Same’ op gebouwen en treinen te hebben gespoten.
Dinsdag moest de Zwollenaar zich bij de rechter verantwoorden. Justitie weet zeker dat N. een hele grote jongen in de internationale graffitiwereld is, een zogeheten King. Het OM wil dat de ‘King of Holland’ minstens vier maanden achter de tralies verdwijnt. De Nederlandse Spoorwegen heeft een factuurtje van anderhalve ton voor hem klaarliggen. Sjaco N. ontkent in alle toonaarden.
“Ik snap niet waar dit allemaal vandaan komt,” zegt N. tegen de rechter. De Zwollenaar stelt een liefhebber van graffiti te zijn. Ook kent hij veel graffiti-artiesten, werkte mee aan het bewerken van foto’s van tags voor boeken over ‘Same’. Hij kent de tag wel en heeft hem in het verleden ook wel eens gespoten. Sinds zijn aanhouding heeft hij afstand genomen van de graffitiwereld. Hij ziet graffiti niet als vernieling. “Het is hooguit beschadigen, even wassen en het is weer klaar,” aldus N.
Illegaal spuiten doet hij al jaren niet meer. In 2018 kreeg de Zwollenaar een hond. “Ik kreeg dus meer verantwoordelijkheden en werd al wat ouder,” zegt N. “Sinds die tijd deed ik nog wel eens een muurtje op een gedoogplek.” De ondergespoten treinen en metrostellen waar hij vandaag voor terechtstond zijn beklad toen hij al langere tijd de verantwoordelijkheid voor zijn viervoeter droeg.
De officier van justitie denkt er anders over. Op heterdaad is N. nooit betrapt, maar volgens het OM ligt er zoveel belastend bewijs op tafel dat N. buiten redelijke twijfel schuldig is. Zo werd de Zwollenaar ooit betrapt toen hij bezig was de tag ‘Same’ te spuiten op een geluidswal langs de A28. Bij het rangeerterrein waar een ondergespoten trein van de NS stond gestald werd een handschoen gevonden waarop ook het DNA van N. werd aangetroffen. In de woning van N. werden veel foto’s van ‘Same’ graffiti aangetroffen op laptops en computers. Behalve spuitbussen en een geel hesje vonden de agenten in het huis van N. ook sleutels van treinen en toegangshekken tot het spoor.
In Duitsland werd de Zwollenaar zeker drie keer in de kraag gevat voor graffiti spuiten op treinen. In Italië dook de tag ‘Same’ op in een periode dat N. in dat land geld pinde. De Zwollenaar heeft een Italiaanse vriendin. Haar tweede naam luidt Sole. Het OM weet zeker dat Sjaco N. ook verantwoordelijk is voor de tag ‘Sole’. Soms verschenen er tags met beide namen. De letter A in ‘Same’ werd ook wel vervangen door een hartje. “Zo toonde N., Same dus, zijn affectie voor Sole,” aldus de aanklager.
N. kan alles wel verklaren. De sleutels van rangeerterreinen zouden van vrienden zijn die bij hem over de vloer kwamen. “Die lieten wel vaker iets rondslingeren.” Het DNA in de handschoen zal zeker van hem zijn, maar vrienden pakten bij hem wel eens handschoenen als ze die nodig hadden. De rechter concludeert na uren dat er wel erg vaak sprake is van toevalligheden in deze zaak.
De officier van justitie houdt het niet op toevalligheden, hij weet zeker dat het fenomeen ‘Same’ voor zijn neus zit. “Hij heeft zo vaak geldboetes en werkstraffen gehad. Dat is nu wel een gepasseerd station,” aldus de aanklager. Hij eist dan ook een gevangenisstraf van acht maanden, waarvan vier maanden voorwaardelijk. Omdat N. de misdrijven pleegde in zijn proeftijd moet ook een gevangenisstraf van twee weken ten uitvoer worden gelegd.
Ook vindt het OM dat de Zwollenaar de geleden schade moet vergoeden aan de Nederlandse Spoorwegen en het GVB Amsterdam. Een slordige honderdzestigduizend euro. De advocaat van N. meent dat er nauwelijks sprake is van serieus bewijs. Alles kan verklaard worden en N. is nooit op heterdaad betrapt. Ook zijn er geen camerabeelden of getuigen die belastend tegen hem verklaren. Zij vraagt de rechters dan ook om vrijspraak.
De uitspraak volgt over twee weken.
