Herdenking gevallenen Oost-Indië

Zwolle – In Park Eekhout vond zondagavond de jaarlijkse herdenking van alle militaire slachtoffers en burgerslachtoffers die zijn gevallen in Oost-Indië plaats. In de periode 1941-1962, maar ook de rest van Oost-Azië, overleden duizenden Nederlanders als gevolg van de oorlog.

Het Koperensemble Excelsior uit Zwolle verleende de muzikale ondersteuning aan de herdenking van de slachtoffers. Tijdens de plechtigheid werd het gedicht Eurasian van Willem Brandt voorgedragen (zie Lees verder). Gastsprekers waren dr. ir. Herman Bussemaker, voorzitter van het Indisch Platform. Na diens toespraak legden de Commissaris van de Koningin in Overijssel, de burgemeester van Zwolle en vertegenwoordigingen van oorlogsgetroffenen en oud-militairen een krans bij het Indië- en Nieuw Guineamonument. Een defilé voor aanwezigen langs het monument sloot het officiële gedeelte af. Daarna wais er gelegenheid tot napraten in de aula van de Parkschool aan de Westerlaan.

Vele mensen stierven in het voormalige Nederlands-Indië als gevolg van oorlog, gevangenschap en onderdrukking. Dit gebeurde niet alleen tijdens de Tweede Wereldoorlog in Oost-Azië tussen 1941 en 1945. Ook tijdens de Indonesische revolutie van 1945-1949, die leidde tot de Republiek Indonesië, lieten veel mensen het leven. Nederland behield tussen 1949 tot 1962 een deel van Nederlands-Indië, Nederlands-Nieuw Guinea geheten. In 1962 droeg Nederland de soevereiniteit hiervan over de Verenigde Naties, die het gebied in 1963 overdroeg aan de Republiek Indonesië.

Willem Brandt – EURASIAN

(Zijn moeder was javaansch, zijn vader friesch.)
Dus werd aan hem de zware keus gelaten,
toen hoog de vloed der gele legers wies,
van overwonnenen of aziaten.

Hoe geurde de melati in haar wrong
als zij het murmelende slaaplied zong
bij de muziek der sjirpende cycaden.
Hij had de bloemen van haar sarong lief,
haar glanzende kabaai, de gouden spelden:
-het zoete lichte sprookje van zijn jeugd.
–Doch kon zijn doode vader niet verraden
(die hij zich zwaar, rood en almachtig heugt)
toen men hem dreigend voor de keuze stelde
en hij zich duldzaam interneeren liet.

Maar als hij in het concentratiekamp
’s avonds ver-weg de donkre gamelan hoorde
terwijl de blanda zwaar en snorkend sliep,
was het of hem een gouden kris doorboorde
en hem zijn moeder zacht en dringend riep…