Zwolle – Zoals bekend gaat boekhandel Waanders een zeer ambitieus project beginnen in de eeuwenoude monumentale Broerenkerk. De al jaren leegstaande kerk krijgt nu een nieuwe bestemming als boekhandel annex culturele ontmoetingsplaats. Een drie verdiepingen hoog stellage is ondertussen in de zuidbeuk geplaatst, waarin honderden meters boeken gepresenteerd kunnen worden.
Foto’s: Bert Dijkink
In de gewelven van de de Broerenkerk bevinden zich een voor Nederland groot aantal zeer unieke collectie gewelfschilderingen. Sinds mensenheugenis waren deze fraaie schilderingen die zich op ongeveer 19 meter hoogte bevinden slechts van grote afstand te zien. Vanaf de hoogste verdieping van de nieuwe stellage zijn alle afbeeldingen nu bijna letterlijk onder handbereik gekomen en van dichtbij te bewonderen. Reden voor Weblog Zwolle cartoontekenaar en schilder Bert om naar boven te klimmen en de schilderingen van zijn illustere voorgangers eens van zeer dichtbij te gaan bekijken. De goede kwaliteit van de tekeningen en de nog zo prachtige kleuren wekken na 600 jaar grote bewondering voor de makers op. Ook is nu heel goed te zien dat er ontelbaar veel kleine zwaluwtjes tussen de schilderingen op het gewelf zijn aangebracht.
Op meerdere vlakken een aanwinst voor Zwolle!! Het wordt zo te zien erg fraai.
Ongelooflijk, wat mooi. Dat maakt het kopen van een boek nog meer een genot.
Gelukkig krijgt deze kerk dan toch een mooie nieuwe bestemming. Niet altijd gaat het goed met dit soort monumentale gebouwen.
Het blad Volzin heeft er deze week net een artikel over hoe we met ons religieuze erfgoed omgaan: Goudvissen tussen haaien
ik zeg wauw
Om te voorkomen dat ze dicht gaan zou je er ook nu lid van kunnen worden. Het is net als je klaagt dat de buurtbakkerij dicht gaat terwijl je je brood altijd bij de supermarkt haalt.
Ik wielen hierop reageren omtrent deze gewelfbeschilderingen.Deze gewelfbeschilderingen heb ik samen met een collega ontdekt in de broerenkerk voor ongeveer 30jaar terug.Als schilder bij de fa.Salet moest ik met mijn collega de kerk van binnen sausen ivm een expositie die er daarna in zou plaatsvinden .Het werk moesten we uitvoeren in opdracht van de openbare werken van de gemeente onder toezicht van een opzichter dhr van de Berg.Tijdens dat sausen begon de onderlaag kapot te barsten doordat het nat werd en weer begon te krimpen tijdens droging.De bladders die daardoor ontstonden heb ik voorzichtig met mijn collega weg gestoken.Na dat verwijderen van de bladders kwamen er beschilderingen voor de dag die nu te zien zijn.We hebben het werk even gestaakt en dhr van de Berg laten komen om te vragen wat we moesten doen.We moesten even ermee stoppen en hij is de volgende dag met en delegatie van monumentenzorg weergekomen om te kijken.Deze delegatie durfde er geen eentje van op de steiger te komen vanwege de hoogte en heeft de zaak vanaf de grond bekeken met een verrekijker.We mochten daarna verder gaan alleen als we nog meer ontdekten die stukken bij blootleggen niet oversausen.De volgende dag vernam ik in de Zwolse Courant de tekst met foto,s waarbij stond dat monumentenzorg gewelfbeschilderingen had ontdekt in de Broerenkerk.Dat vond ik en mijn collega toentertijd erg belachelijk dat de ambtenaren van monumentenzorg de eer opstreken voor hetgeen mijn collega en ik ontdekt hadden.Jaren later is besloten om de kerk van binnen te restaureren en zijn alle gewelven aan gepakt en de beschildering hersteld
Dat was zeker een geweldig moment, Pieters. Hadden jullie meteen door wat voor een bijzondere ontdekking jullie hadden gedaan? Wat me wel verbaast is dat je gewoon door moest sausen. Je zou zeggen dat het werk stilgelegd zou worden om de rest bloot te leggen.
Dame de opdracht voor het sausen was al vergeven en de kerk moest voor jaren netjes ogen ivm de exposities die erin plaats zouden vinden. En mijn baaswilde natuurlijk wel zijn geld beuren voor de opdracht want hij had dat gecalculeerd en ingeplant.Toen we de beschilderingen vonden heb ik gevraagd wat de oorzaak is dat ze deze over gekalkt hadden vroeger.Mij is toen verteld dat er heel vroeger eerst een andere geloofsgemeenschap in had gezeten en dat de latere niets met deze heraldische werken te maken wilden hebben .Toen hebben die ze weggewerkt met witkalk .
Het oversausen van de schilderingen was een gevolg van de Reformatie en de beeldenstorm in 1580 waarbij alle “Roomse” afbeeldingen van heiligen door de Protestanten uit de kerken werden verwijderd.
Overigens alle hulde voor Pieters die Zwolle een grote cultuurschat heeft teruggegeven.
Dat is toch wat Pieters ook stelde? Wat een cultuurbarbarij was dat toch, die beeldenstorm. Gelukkig hield de verf geen stand toen Pieters en zijn maat aan de slag gingen. Zeker zondagswerk. ;D
En eens met hulde voor Pieters!
Ja, dat was nog eens cultuur: inquisitie, aflaten, dom houden van de massa, etc. Ik kan me goed inleven in de beeldenstormers!
Het klinkt alsof je zin hebt om vandaag nog de Onze Lieve Vrouwe-baseliek te bestormen, Hajo.
1580 is niet hetzelfde als 2012…
Maar nog steeds is niet alle cultuur goed.
Jaren geleden had ik een overbuurvrouw die antropologie studeerde, zij klaagde over al die christelijke zendelingen die al die mooie cultuur naar de bliksem hielpen. Maar…
Sommige cultuur moet naar de bliksem, mensenoffers, kannibalisme, polygamie, islamterreur, etc. etc. – alle kunst die daarmee samenhangt heb ik grote problemen mee om te waarderen.
je vergeet er nog een paar: homofobie, islamofobie, kolonialisme, duiveluitdrijving, anti-papisme, seksisme, intolerantie, superioriteitsgevoelens. Wat mij betreft laten we alle kunst met rust…
Wat een rare reacties kunnen sommige reageerders toch geven. We hebben het hier over prachtig werk van onze eigen Zwolse voorouders van 600 jaar geleden.
De afbeeldingen zijn eigenlijk een soort groot bijbels stripboek, gemaakt in een tijd dat het gewone kerkvolk nog niet lezen en schrijven kon. Ik vind het erg interessant om na zoveel eeuwen van zo dichtbij nog te kunnen zien waar die mensen zich mee bezig hielden.
Dus om daar nou alle ellende wat mensen kunnen uitvreten aan op te hangen (lzoals hajo) vind ik nogal manisch overkomen en op zn minst wel een beetje ver gezocht.
Wie de moeite neemt om de afbeeldingen te bekijken zal zien dat er geen enkele afbeelding bij is die oproept tot geweld.
Maar ja, je kunt overal wel een stokpaardje over opzetten.
De schilderingen zijn pas in de Franse tijd met witkalk bedekt, niet na de beeldenstorm. Zie ook https://www.zwolsehistorischevereniging.nl/wp-content/uploads/2017/06/1984-ZWOLLE-min.pdf voor meer informatie.