Zwolle – De vijf reliëfs zijn aangebracht op de kopgevel van het dienstengebouw behorende bij de onlangs gesloopte centrale Harculo. De reliëfs zijn uitgevoerd in schokbeton*. Ze hebben als thema toepassingen van elektriciteit industrie en ambachten. Deze reliëfs zijn kenmerkend voor de ‘wederopbouwkunst’. Ze konden net als andere kunstwerken uit het gebouw gerealiseerd worden dankzij de ‘percentageregeling beeldende kunst’. voor overheidsgebouwen uit 1951. De regeling maakte het mogelijk dat 1,5 procent van de totale bouwsom aan kunst besteed kon worden.

De tijd van 1940 tot 1960 is de periode van wederopbouw. In de Nederlandse cultuurgeschiedenis is het een belangrijke periode. Enerzijds is het de periode van schaarste en herstel aan de andere kant een periode van optimisme, vernieuwing en groeiende welvaart. In recordtempo werden stadscentra herbouwd, nieuwe wijken uit de grond gestampt, scholen stations, postkantoren en kerken gebouwd. Veel van deze gebouwen werden voorzien van kunstwerken die speciaal voor in of aan een gebouw werden ontworpen. Er werden nieuwe materialen gebruikt zoals beton, kunststeen en pre-fab elementen.

Zo snel als de wederopbouwarchitectuur met de kunst die daarbij hoorde verrees, zo snel dreigt deze ook weer te verdwijnen. De architectuur uit de wederopbouw wordt vaak als saai en lelijk bestempeld. De idealen van de wederopbouw worden niet altijd meer begrepen. Gebouwen verliezen hun oorspronkelijke functie, de bijbehorende kunstwerken hun betekenis.

Gelukkig blijft het dienstengebouw van de centrale Harculo met de reliefs en de overige kunstwerken behouden. Met name hebben nabestaanden van de makers van de kunstwerken in het dienstengebouw samen met de Bond van Heemschut zich hard gemaakt voor het behoud van het dienstengebouw. Dit gebouw en een klein gedeelte van de centrale worden gerestaureerd. Voor de gebouwen wordt nog een nieuwe bestemming gezocht.

* Schokbeton is de naam van een fabriek in Kampen die de pre-fab panelen leverde voor de bouw van de centrale. Ze leverden bijvoorbeeld ook de pre-fab onderdelen voor de boerderijen in de Flevopolders.