Zwolle – Bewoners van kamers, veelal studenten, hebben het financieel zwaar. De zorgen nemen toe nu de gemeente Zwolle vanaf volgend jaar € 1,70 in rekening wil brengen voor iedere weggegooide vuilniszak.
Het ergert de jonge studenten dat huisjesmelkers de servicekosten fors zullen verhogen. Ook zijn studenten die trouw het afval scheiden de dupe van het gedrag van medebewoners die dit niet doen. De studenten, van wie de namen bekend zijn bij de redactie, staan met de rug tegen de muur. Ze hebben recht op huurbescherming en ze kunnen klagen bij de Huurcommissie. De toezichthouder kan een verhuurder dwingen de kamerhuur te verlagen. Ook kunnen ze een streep zetten door de servicekosten die de huurbazen in rekening brengen.
“De overheid heeft besloten dat tijdelijke huurcontracten toegestaan zijn,” zegt een kamerbewoner. “Wie klaagt kan op zoek gaan naar een andere kamer, ook al sta je in je recht,” voegt ze eraan toe. Een groot probleem voor studenten die al lang blij zijn dat ze nog een kamer konden vinden in Zwolle. “Het is gewoon betalen en je bek houden.”
De studenten kijken met angst en beven naar de naderende winter. De kosten gaan dan door de ongeïsoleerde daken van de studentenhuizen. “We kunnen in Zwolle een energietoeslag krijgen maar energie besparen zit er niet in.” Een bewoner van een studentenhuis in hartje Assendorp wijst naar zijn huis. De woning is voorzien van enkel glas en het is niet lang zoeken naar de kieren en gaten in de slecht onderhouden kozijnen. “Het is binnen steenkoud, vooral als het waait,” vertelt hij. “Ik moet de cv in de hoogste stand zetten en een elektrisch kacheltje gebruiken om het 16 graden te krijgen,” aldus de student.
Hij kiest ervoor om met warme kleding aan vroeg het bed in te duiken om niet te vernikkelen in zijn kamer van twaalf vierkante meter. “Huisjesmelkers vragen waanzinnig hoge huren en doen niets aan onderhoud. Isoleren gaan ze echt niet doen.” De student vreest dan ook dat de energietoeslag slechts een druppel op de gloeiende plaat is.
Een groepje meiden woont op hetzelfde plein. Zij vrezen dat de toeslagen in de zakken van de huisjesmelkers verdwijnen. “Ik zie mijn huurbaas nooit maar hij is al geweest om te zeggen dat de gasrekening zes keer zo hoog is,” zegt een jonge studente. “Hij zei dat ik energietoeslag moest gaan regelen bij de gemeente.” Haar medebewoners kregen hetzelfde te horen. “We wonen in een huis met vier meiden en weten nu al dat de servicekosten volgend jaar minstens zesduizend hoger uitvallen. Onze energietoeslag is een subsidie op huisjes melken.”
De voorgenomen verandering van het tarief op afval is de zoveelste regel van de overheid die slecht uitpakt voor studenten. “Tot nu kostte afval ongeveer 300 euro per jaar voor ons huis,” zegt een studente. “Dat was 75 euro per persoon in de servicekosten.” In 2023 gaat dit vaste deel van de afvalstoffenheffing omlaag. “Het scheelt ons dan € 12,50 per persoon. Zodra je acht keer een vuilniszak hebt weggegooid zit je er alweer boven,” aldus de hbo-studente Rechten. Alle woningen in Assendorp hebben een afvalpas. “Wij moeten die pas dus delen. Dat is heel oneerlijk,” zegt ze. “Ik heb niet veel ruimte om afval te scheiden in mijn kamer. Groenafval en PMD halen ze wekelijks op, oud papier eens per maand en glas breng ik weg als ik naar de winkels moet. Restafval opsparen tot een volle vuilniszak kost veel ruimte in mijn kamer en voor ik hem vol heb gaat het al erg stinken.”
De vier studentes vrezen voor het gedrag van studenten elders. “Waar jongens en meisjes wonen gaat dat echt fout,” roepen ze in koor. “Vaak zijn meiden veel bewuster bezig met milieu en de toekomst van onze planeet. Veel jongens zijn meer bezig met feesten. Die gooien soms vuile borden met etensresten in de ondergrondse container als ze geen zin hebben in de afwas.”
Het voorbeeld van het viertal is tekenend voor het probleem dat studenten kunnen hebben als ze de pech hebben. “Er zijn hier studentenhuizen met tien bewoners. Eentje die zich misdraagt wordt niet gestraft met hoge kosten,” zegt een studente. “Die redeneert dat het voor hem wel meevalt omdat de kosten door tien worden gedeeld.”
Een ander praktisch voorbeeld is de verhuizing van een kamerbewoner. “Vaak gaat dan het halve huisraad de ondergrondse container in. Dat scheelt al weer verhuiskosten en gesjouw en hij is al weg voor de rekening op de mat valt. De bewoners en zelfs de nieuwe bewoner worden dan gestraft.”
De rechtenstudenten hebben er wel een oplossing voor. Volgens hen moet de gemeente afstappen van de regel van een afvalpas per woning. “Als er sprake is van kamerverhuur moet er een pas komen per bewoner.” De meiden onderstrepen de doelstelling van de gemeente, de vervuiler betaalt. “Als er een afvalpas op naam komt bereik je dat ook voor kamerbewoners.”
Een afvalpas op naam zorgt tegelijkertijd voor een eerlijke financiële huishouding voor de studenten. “Huisjesmelkers komen gewoon met servicekosten zonder het te specificeren. Ze berekenen dit gewoon aan ons door en drukken er nog wat winst bovenop,” zegt een studente. “Verboden volgens de Huurcommissie maar klagen is einde huurcontract.” De meiden hopen dat de gemeenteraad iets voor ze kan doen. “Als ze het gaan doen dan moet het niet zo zijn dat ze iedere kamerbewoner aanmerken als eenpersoonshuishouden. Dan schieten we er niets mee op.”
Het vaste deel voor eenpersoonshuishoudens wordt volgend jaar € 233,77. De definitie van meerpersoonshuishoudens is dat er meerdere mensen op een adres wonen. “De gemeente zou dan het vaste deel per woning moeten delen door het aantal afvalpassen dat uitgegeven is.” Volgens de studentes moet dat geen probleem zijn. “Als er verkiezingen zijn voor de gemeenteraad liggen hier ook vier stempassen in de bus.”
Om de hoek aan de Molenweg wonen drie volwassen mannen in een studentenhuis. “Niet vreemd in onze straat. Veel afgestudeerden zijn blijven plakken. Deels vanwege de gezelligheid maar ook uit noodzaak,” zegt een bewoner. “We konden aan het werk in Zwolle en er was geen woning te vinden in de stad.” Hij is voorstander van het idee om per kamerbewoner een afvalpas in te voeren. “Wij hebben een redelijke huisbaas en nog oude huurcontracten voor onbepaalde tijd. Als student betaalde ik te veel omdat ik niet beter wist. Dat is nu wel anders, ik heb mijn recht gehaald en forse huurverlaging gekregen.”
Een medebewoner valt hem in de rede. “Een afvalpas per persoon scheelt mij veel geld,” Hij kampte de afgelopen jaren met veel tegenslag. Na een lang ziekbed is hij nog niet in staat om weer aan het werk te gaan. “Ik zit in de bijstand. Ik betaal nu gewoon een derde van de afvalkosten terwijl andere Zwollenaren op bijstandsniveau dat niet hoeven.”
Vanaf 2023 kan iedereen op bijstandsniveau kwijtschelding van het vaste deel aanvragen bij het GBLT. Ook kunnen zij per jaar meerdere keren gratis een vuilniszak in de ondergrondse container gooien. “Een eigen afvalpas zou een geweldige uitkomst zijn, vooral nu overheden nadenken over het helpen van mensen die nauwelijks nog kunnen rondkomen.”
De tarieven voor 2023 zijn nog niet definitief. Volgende maand gaat de gemeenteraad in debat over het tarief op restafval.
